ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္းေတာ္ႀကီးကန္ ကို ေတြ႔ရစဥ္Photo: Kyaw Myo Min/RFA

အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ အႀကီးဆံုးကုန္းတြင္းေရအိုင္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညွင္းၿမိဳ႕နယ္က အင္းေတာ္ႀကီး ကန္ကို ယူနက္စကိုရဲ႕ ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမ Indawgyi Biosphere Reserve အျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ဒီကေန႔ တရားဝင္ဖြင့္လွစ္လိုက္ပါတယ္။

ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္တာကို ေရရွည္အတြက္ ႀကိဳဆိုရမွာျဖစ္ၿပီး လတ္တေလာမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ ရွင္သန္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ဖြင့္ပဲြအခမ္းအနား တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ မိုးညွင္း ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ဝင္း က ေျပာပါ တယ္။

"ကမၻာမွာသတ္မွတ္ထားတဲ့ ဒီဇီဝအဝန္းအဝိုင္းနယ္ေျမထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္သြားတာကိုေတာ့ ဂုဏ္ယူပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔လုပ္ေပးရမယ့္ အတိုင္းအတာေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် စားဝတ္ေနေရးကိစၥအတြက္ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ အထူးသျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ငါးရွာတဲ့လုပ္ငန္းေပါ့။ ဒီအေပၚမွာေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ က်ပ္တည္းမႈေတြ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိလာမယ္။ ဒါေတြကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းေပးမလဲဆိုတဲ့ အတိုင္းအတာေတြကေတာ့ ရွိေသးတယ္ဗ်။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ သူတို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ ဘာမွမေတြ႕ရေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒါေတြကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ေတာ့ လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။"

ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီးေနာက္ ကန္႔သတ္ဧရိယာေတြရွိလာမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘဝမွာ လုပ္ကိုင္ရွာေဖြစားေသာက္မႈ အခက္အခဲျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိပါတယ္။

သဘာဝေတာေတာင္၊ ကုန္းေန၊ ေရေနသတၱဝါေတြ၊ ရွားပါးငွက္မ်ိဳးစိတ္ေတြနဲ႔အတူ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲေပါမ်ားတဲ့ အင္းေတာ္ႀကီး ကန္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေက်းရြာေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး အဲဒီေဒသမွာ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးေရးေတြကို အဓိက ထားလုပ္ကိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းလိုင္ (ရွမ္းနီ) လူမ်ိဳးေတြအမ်ားစု ေနထိုင္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႔က်င္းပတဲ့ အင္းေတာ္ႀကီးဇီဝအဝန္းနယ္ေျမဖြင့္လွစ္ပြဲကို သယံဇာတနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ႒ာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ဝန္ႀကီးနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေတြ၊ ယူနက္စကိုနဲ႔ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံသံအမတ္ႀကီးတို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ အင္းေလးကန္ကို ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမအျဖစ္ ပထမဆံုးသတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး အင္းေတာ္ႀကီး ကန္ကို ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမအျဖစ္ အခုသတ္မွတ္တာဟာ ဒုတိယေျမာက္ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ကမၻာလံုးက ႏိုင္ငံေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္မွာ ဇီဝအဝန္းနယ္ေျမ ေျခာက္ရာေက်ာ္ ရွိပါတယ္။