KEKAYAAN HASIL BUMI MENDORONG CAMPUR TANGAN BRITISH
我們的馬來半島有著許多豐富的資源，這些資源促使kuasa asing要掌控這些資源。當發生Revolusi Perindustrian（工業革命） di England pada akhir kurun ke-18 後，British有意願要征服Perak, Selangor ,Negeri Sembilan dan Pahang yg kaya dengan bijih timah，因為他們的kilang很需要bijih timah。而且，這些州的政治很不穩定，使到British有機會campur tangan dan 逼Sultan-sultan Melayu 接受British的統治。為了mengukuhkan kuasa, British membentuk Sistem Residen 然後就是NNMB (Negeri-negeri Melayu Bersekutu)什麼是Revolusi Perindustrian?解釋
2.1 Dasar Campur Tangan British di NNM (Negeri-Negeri Melayu)dasar campur tangan--->selepas tahun 1874dasar tidak campur tangan---->sebelum tahun 1874
Negeri-Negeri Melayu包括Perak , Selangor, Sembilan, Pahang
什麼是dasar campur tangan？？解答：dasar campur tangan 就是British melibatkan diri secara langsung dalam NNM selepas tahun 1874...在1874之前他們是mengamalkan dasar tidak campur tangan的，但是他們已經mengambil 檳城，馬六甲和新加坡，組成了NNSNNS menjalin hubungan dagang yang aktif dengan NNM, 為什麼？
☆ NNS memainkan peranan sebagai pelabuhan entrepot yang mengedalikan perdagangan NNM★ Pedagang NNS 投資在perlombongan bijih timah di Larut, Sg Ujong, Lukut dan Klang.
什麼原因促使campur tangan British?
1） Kekayaan Hasil Bumi
NNM 有bijih timah, emas, bijih besai 和 arang batu，British 不要給其他國家統治2）Revolusi Perindustrian British 要 bijih timah 進行 perusahaan mengetin makanan untuk：- mendapat bekalan bijih timah yang berterusan- Menjadikan tempat memasarkan hasil keluaran kilang mereka3)Pembukaan Terusan Suez (河流名字）dan penciptaan kapal wap
Kapal wap :加快路程 & 載更多貨物Terusan Suez: 縮短英國和Tanah Melayu的距離
4)Kebimbangan campur tangan kuasa Eropah yang lain
西方國家的統治：Belanda-->Hindia Timur(Indonesia)Perancis-->Indo ChinaSepanyol-->Filipina
5)Pertukaran kerajaan mengubah dasar British
Parti Konsevartif mengambil alih pucuk pimpinan kerajaan Britain daripada Parti Liberal.Konsevertif 把 tidak campur tangan 改成 campur tangan
6)Desakan pedagang mempercepat campur tangan
Pembesar 和 Pergaduhan kongsi gelap的爭執使pedagang虧損。因此他們催促British快點campur tangan 保護他們的利益·。1873年，243 pedagang NNS 寫信給 Setiausaha Tanah Jajahan British iaitu Lord Kimberly bagi mendesak British campur tangan.
你學會了嗎？
小總結：：
hasil bumi出名地方
Perak (bijih timah) -------> Daerah Larut dan Kinta
Selangor (bijih timah) ----> Lukut , Kuala Lumpur , Ampang Petaling
Pahang (emas)-----------> Sg.Pahang , Sg. Lembing
Sembilan (bijih timah)----> Sg. Ujong
2.2 Keadaan di Perak, Selangor ,Negeri Sembilan dan Pahang Memberi Peluang Campur Tangan British
現在我們就來了解那④個州被British 插手的過程吧~
1) KETIDAKSTABILAN DI PERAK 在這個州有兩種Perang,也就是Perang Larut 和Perang SaudaraPerang Larut 是一個地方的perang / 而Perang Saudara是親人之間的perang, 所以不要混淆，我這樣解釋希望你們會明白~Perang Larut Daerah Larut di Perak kaya dengan bijih timah，尤其是Kelian Pauh dan Kelian Bharu在1848年, Ｌｏｎｇ Ｊａａｆａｒ把華人帶進來 untuk memajukan perlombongan bijih timah di Larut, 但這也造成了反效果，華人觸發了pergaduhan ,因為他們大多數的人是kongsi gelap，帶領kongsi gelap的首領包括
- Ghee Hin
- Hai San這些pergaduhan觸發了Perang Larut, 間接影響了perusahaan bijih timah, 為了結束這些kekacauan, Ｎｇａｈ Ｉｂｒａｈｉｍ （Ｍｅｎｔｅｒｉ Ｌａｒｕｔ）委任Kapten Speedy，也就是Timbalan Pesuruhjaya Polis NNS untuk幫助結束在Larut 的kekacauanPerang SaudaraPerebutan takhta (爭奪王位）di kalangan kerabat diraja發生後，Perak 的情況就更糟糕了，發生這個perebutan的原因是 sistem pewarisan takhta yang diamalkan 沒有被遵守
根據這個sistem pewarisan takhta Perak，每個anak raja在有資格做sultan之前必須擔任③個職位，那就是Raja di hilir, Raja Bendahara 和 Raja Muda
但是啊，這個pewarisan沒有被遵守，為什麼呢？（ 請繼續看下去）
Sultan Ali 在1871年死後，Raja Ismail (Raja Bendahara) 被委任成為sultan，但是遭到 Sultan Abdullah dan Sultan Yusof反對。因為在那之前Sultan Abdullah已經擔任了Raja Muda一職，照理來說應該是他當sultan，而Raja Yusuf 也已經擔任過Raja Di Hilir ,但是被diketepikan，而且他的職位從來沒有變過，因為他不被pembesar Perak喜歡
（教你們一個好記的辦法：Raja "Yu""suf " 在英文中是Ｕ ｓｏｆｔ 你軟弱 ，這個人物在這裡只是當做配角而已xD)
雖然如此，但是Raja Abdullah也是有支持者的，他們是pembesar di hilir Perak~大名是：：：
(i) Dato' Maharajalela
(ii) Dato' Sagor
雖然Raja Ismail被選做sultan,但是他的權利只是在hulu Perak, 而Raja Abdullah 在hilir Perak很有權利。這個perbalahan造成perpecahan dan menggugat keamanan di negeri Perak
過後 Raja Abdullah去求助British, 讓他們把自己宣布成為Sultan, Ａｎｄｒｅｗ Ｃｌａｒｋｅ（Ｇａｂｅｎｏｒ ＮＮＳ）把這個請求看作peluang menguasai Perak yang kaya dengan bijih timah 的一個大好機會。
Andrew Clarke 叫那些pembesar dan pemimpin kongsi gelap 去Pulau Pangkor談判 untuk menamatkan kekacauan di Perak, 當中出席的人有Raja Abdullah, Ngah Ipahim, 和 Dato' Sagor。但是Raja Ismail沒有出席，因為很遲才收到邀請，他們在kapal British,也就是H.M.S Pluto 簽了
Perjanjian Pangkor 20 Jan 1874
- Raja Abdullah ← Sultan
- Raja Ismail ← Raja Muda
- Sultan Perak要接受一位 Residen British
- Residen berkuasa penuh ke atas pungutan cukai di Perak
- Residen, Penolong Residen, sultan dan pembesar dibayar gaji drp pungutan hasil mahsul Perak
- Ngah Ipahim還是一樣成為 Menteri Larut，不過要接收一位Penolong Residen
- Menteri Larut有責任membiayai全部 urusan 恢復keamanan di Perak
Kesan Perjanjian:::
bermulanya penguasaan British secara langsung dalam pentadbiran dan ekonomi negeri Perak
2) PERANG KLANG DI SELANGOR
1857年， Sultan Abdul Samad yang berkuasa di daerah Langat 成為Sultan Selangor, semasa pemerintahan beliau， 發生了Perang Klang yang menyebabkan campur tangan British Daerah Klang本來是Raja Sulaiman 的，當他死後，這個地方就交給Raja Abdullah, Raja Mahadi 就很不爽，因為他自己本身是Raja Sulaiman的兒子，王位不交給他，反而交給別人 Raja Abdullah telah memajukan bijih timah di daerah Klang dengan 帶華人進來。Lombong bijih timah被開在Kuala Lumpur dan Ampang. 在1860年，daerah Klang發展蓬勃，成為pusat pengeluaran bijih timah於是，Klang變得很有錢，Raja Mahadi很不爽，就越想搶回屬於他的東西，perbalahan ini 觸發了perang saudara，也被稱為了Perang Klang.當kumpulan pelombong Cina 也涉及時，情況就更糟糕了，還使到kegiatan perdagangan di Selangor被影響。Sultan Abdul Samad然後委任Tengku Kudin ,幫助結束Perang Klang，但是他不被pembesar接受，也包括Raja Mahadi，因為他不是anak negeri Selangor，當他是外人，於是Tengku Kudin請British幫忙結束kekacauan然後，pitish也乘這次機會促使Sultan Abdul Samad接受Residen，但是失敗了，所以啊，British一直想盡辦法找理由，讓sultan接受Residen結果真的被他們找到理由，那就是————
❀ 在1873年，sebuah kapal dagang British dalam perjalanan dari Pulau Pinang ke Melaka在靠近Langat的地方被搶❀British建造的rumah api di Tanjung Rachado被攻擊
沒辦法， Sultan必須接受Residen了，在1874年，Ｊ．Ｇ Ｄａｖｉｄｓｏｎ被選作Residen Pertama，而Frank Swettenham被選作Penolong Residen3)Perbalahan Di Sungai Ujong , Negeri Sembilan < 這裡比較簡單 >Sungai Ujong kaya dengan bijih timah1872年， Dato' Kelana Syed Abdul Rahmand（在這裡我用簡稱Dato Kelana，誰叫他名字那麼長呢xD）被委任成為pemerintahan di daerah Sungai Ujong。在當時Dato' Bandar Kulop Tunggal 也是pemerintah，造成他們兩個爭著要發展。而且，在Sungai Ujong那邊也有Sungai Linggi，這條河作用很大，它是jalan perhubungan utama ke pelabuhan melaka，因此，在這裡mengutip cukai的話，肯定有豐厚的收入，所以啊，perebutan antara mereka berlaku(註：如果考試問到這兩個Dato為什麼發生perebutan或者是其他問題，不要選是Perebutan takhta，因為perebutan takhta是爭王位的意思，答案應該是Perebutan kawasan，因為這個Sungai Ujong是地方名來的，要謹記這一點） 但是，Dato Kelana 覺得他的地位不保，因為Dato Bandar有支持者——△penduduk tempatan △pelombong Cina △pembesar tempatam 所以Dato Kelana請求British幫忙，還在1874年和British簽下了Perjanjian 1874
- British承認Dato Kelana 成為 pemerintahan di daerah Sungai Ujong
- British有kuasa penuh ke atas cukai Sungai Linggi
- Dato'Kelana 接受 P.J Murray 成為Residen British di Sungai Ujong
Dato' Bandar 當然不承認那個合約，他反對British在Sungai Linggi mengutip cukai，British 為了menjamin kepentingan perdagangan (謹記) ,，只好給Dato Kelana bantuan ketenteraan打敗Dato Bandar然後，Dato Bandar被 buang去新加坡。British接下來還統治了daerah Rembau，Jelebu和 Seri Menanti dengan menempatkan pegawai yang digelar Majistret 和 Pemungut hasil。他們的工作是memungut cukai dan 執行British 的 Undang-undang.後來，這些職位在1896年被換成Ｐｅｇａｗａｉ ｄａｅｒａｈ1895年 ，British統治的那些daerah 被合在一起，成為Negeri Sembilan而Tunku Muhammad ibni Yantuam Antah也就是Yamtuan Seri Menanti ditabalkan 成為第一任YANG DIPERTUAN BESAR NEGERI SEMBILAN 。所以Baginda dan semua pembesar必須接受Ｍａｒｔｉｎ Ｌｉｓｔｅｒ 成為Residen在這個州的已經講完了，是不是很簡單呢？ Pahang 這裡是最遲被British統治，雖然這裡不是很有錢，還欠下了一大筆債務，但是為了避免其他國家有機會bertapak di Negeri Melayu，British還是決定統治，而且British 想要 mengeksploitasi kekayaan hasil hutan negeri Pahang.Sultan Ahmad 努力地防止pahang被英國統治。他還學Sultan Abu Bakar （Sultan Johor) 的做法，帶領了pelabur Eropah 的人進來，所以British覺得很不爽British 一直要找借口掌控Pahang。在1886年，Frank Swettenham dan Frederick Weld（Gabenor NNS）勸Sultan Ahmad 接受Residen 但是失敗了1887年，British 得到Sultan Abu Bakar的幫忙，勸Sultan Ahmad 接受Residen ，此外Hugh Clifford 還被選為wakil British，但是他的kuasa有限，他的tugas是（mengurus dan melindungi rakyat British di negeri lain)在1888年 ，British的人也就是 [ Ｇｏ Ｈｕｉ］被發現死在靠近Sultan Ahmad王宮的地方。這下被British抓到把柄了，他用這個事件，說Sultan沒能力照顧Pahang的安全，讓他接受Residen。沒辦法了，Sultan只好接受 J.P Rodger 成為Residen
RUMUSAN:- Residen
Perak------> J.W.W BirchSelangor---> J.G DavidsonSembilan---> Martin Lister / Sg.Ujong---->P.J Murray （不要混淆） Pahang-----> J.P Rodger從以上的這些事件證明了→Ketidakstabilan dalam negeri memberi kesempatan kepada British (kuasa asing)
2.3 Residen menggugat kuasa Sultan dan Pembesar
Campur tangan British造成那四個州mengenalkan SISTEM RESIDEN，然而，這也威脅了sultan dan pembesar的權力。為什麼呢？
2.4 Pengukuhan Kuasa British Melalui Pembentukan NNMB (Negeri-Negeri Melayu Bersekutu)
Kelemahan Sistem Residen:他們沒有給panduan yang jelas untuk menjalankan tugas，造成他們太有權利，Gabenor NNS di Singapura也無法控制他們的權利。而且，這些州都有各自的peraturan, 弄到pentadbiran tidak seragam。所以，這些州被disatukan，成為Negeri-Negeri Melayu Bersekutu 或者是 Persekutuan 1896 另外還有幾個成立這個persekutuan的因素，那就是↓↓↓
a) Perkongsian Perkhidmatan Pakar 專科服務——省下bayaran，就好像jurutera, juruukur dan doktor
b) Faktor Keselamatan——mengukuhkan kekuatan dan pertahanan ketenteraan
c) Krisis kewangan Pahang(資金問題)——欠下很多錢，把州組合起來可以減輕負擔
d) Sistem Perhubungan——就好像jalan raya dan landasan keretapi antara negeri Melayu可以被maju 在1895年，Perjanjian Persekutuan 在1 JULAI 1896 被簽。Pusat Pentadbiran Persekutuan terletak di Kuala Lumpur dan diketuai oleh Residen Jeneral。Frank Swettenham被委任成為Residen Jeneral pertama
Perjanjian Persekutuan 12 JUN 1895
- Raja同意把他們的negeri 合起來成為NNMB
- Raja同意接受一位pegawai British 成為Residen Jeneral
- Raja必須服從Residen Jeneral的nasihat，除了adat istiadat dan agama Islam
- Raja同意幫助有需要幫助的國家mengikut nasihat kerajaan British
- Residen Jeneral有責任kepada Gabenor NNS yang juga menjadi Pesuruhjaya Tinggi NNMB
2.5 Pembentukan Persekutuan Mencabar Kewibawaan Sultan
Residen Jeneral 擁有kuasa pentadbiran NNMB。此外，urusan kewangan dan cukai eksport也是被他管 （總之，整個都是他管就是了）
Jabatan-jabatan kerajaan yang diketuai oleh pegawai British ditubuhkan oleh kerajaan pusat。
* Jabatan Kehakiman
* Jabatan Kewangan
* Jabatan Perhubungan dan Perkhidmatan Awan British還限制penglibatan orang Melayu dalam pejabat。Sultan必須遵從Residen的nasihat除了adat istiadat dan agama Islam。Kuasa Sultan dan Majlis Mesyuarat Negeri被Residen Jeneral 接管。這些perubahan使sultan他們不爽。
1897年，British成立 Durbar（討論事情的地方）untuk mengatasi masalah bantahan Raja-raja Melayu。當中的成員有, Pesuruhjaya Tinggi British , Raja-raja Melayu , Residen Jeneral , Empat Orang Residen British。第一次的Durbar→Kuala Kangsar, tahun 1897第二次的Durbar→ Kuala Lumpur，tahun 1903（作者旁白：：只是六年開一次會議，而且只有兩次而已，每次開了沒有談論出什麼結果，也沒有人敢發言，所以不要開更好啦~）Dalam Durbar Kedua，Sultan Perak iaitu Sultan Idris給了幾項批評::
= pemusatan kuasa di tangan Residen Jeneral = mendesak agar Raja Melayu的權力被恢復= mendesak pegawai Melayu 數量dalam perkhidmatan kerajaan 增加dan被委任更高的職位 =Bahasa Melayu成為合法語言
他的這幾項批評所做出的改變~ Durbar 換成Majlis Mesyuarat Persekutuan~ Residen Jeneral 換成Ketua Setiausaha~ Kerajaan British統一交回kuasa pentadbiran 給Majlis Mesyuarat Negeri----------------------------------------------------TAMAT-----------------------------------------------
